POTISKIVANJE MANJINSKIH AKCIONARA
KOJA SU VAŠA PRAVA IZ AKCIJA?
Pojam potiskivanja manjinskih akcionara od strane većinskog akcionara često se povezuje sa pojmom ponude za preuzimanje. Potiskivanje podrazumijeva uslovljenu prodaju akcija manjinskih akcionara većinskim, uz primjerenu novčanu naknadu, a s ciljem preuzimanja vlasništva nad privrednim društvom u potpunosti.
Članom 438. Zakona o privrednim društvima Republike Srpske, definisano je da skupština akcionara društva može, na prijedlog akcionara otkupioca koji posjeduje akcije društva (najmanje 90% osnovnog kapitala društva) donijeti odluku o prenosu akcija ostalih (manjinskih) akcionara na tog akcionara uz plaćanje pomenute primjerene novčane naknade.
Otkupilac je dužan novac-primjerenu naknadu za akcije manjinskih akcionara uplatiti na račun za posebne namjene kod Centralnog registra hartija od vrijednosti a.d. Banja Luka. Centralni registar provodi proceduru identifikacije i isplate naknade na račune manjinskih akcionara. Akcionari koji iz bilo kog razloga nisu isplaćeni, imaju pravo da u roku od 10 godina od dana upisa odluke o prenosu akcija manjinskih akcionara u sudski registar podnesu zahtjev za isplatu primjerene naknade.
Ukoliko se manjinski akcionari ne prijave za isplatu njihovih akcija u propisanom roku oni to pravo gube, a deponovani novac predviđen za isplatu njihovih akcija prenosi se u Budžet Republike Srpske.
Prava manjinskih akcionara iz akcija, članom 439. Zakona o privrednim društvima Republike Srpske, definiše se da manjinski akcionari imaju pravo da kroz pisani zahtjev akcionaru koji ima 90% osnovnog kapitala društva zatraže da im se ponudi primjerena novčana naknada za njihove akcije, pri čemu je akcionar-otkupilac dužan da u roku od 30 dana po prijemu zahtjeva ponudi primjerenu naknadu za otkup akcija manjinskih akcionara.
Jedan od najpoznatijih primjera potiskivanja desio se u svijetu sporta, a odnosi se na momenat kada su američki biznismeni Braća Glejzer 2005. godine ostvarili 98% vlasništva u fudbalskom klubu Mančester Junajted i došli u mogućnost potiskivanja manjinskih akcionara. U tom momentu i po tadašnjem kursu, klub je bio procijenjen na 790 miliona funti ili cca 1,5 milijardi dolara.
Na dokumentu u nastavku se nalazi popis privrednih društava koja su u periodu od 2013. do danas, na domaćem tržištu kapitala, provela postupak potiskivanja.
Spisak privrednih društava iz postupaka potiskivanja možete preuzeti ovdje.
DA LI STE VI OSTVARILI SVOJA PRAVA?
